Quantcast
Edebeyli İzzet Bey (Horasan) (1886-1972) » Ekrem Hayri PEKER

Ekrem Hayri PEKER
Ekrem Hayri  PEKER
ekrempeker@gmail.com
Edebeyli İzzet Bey (Horasan) (1886-1972)
  • 27 Haziran 2025 Cuma
  • +
  • -
  • Ekrem Hayri PEKER /

Edebey köyü İnegöl’ün batısında yer alır. İnegöl’e 7 kilometre uzaklıktaki köyün kuruluşu Osman Gazi dönemine kadar uzanır. Köyün adının “ede” yani ağabeyden geldiği söylenmektedir. Köyü kuran Ede Bey, Hamza Bey ve Ali Bey adındaki üç kardeştir. Kökleri Horasan’a dayanır. Aile, soyadı kanunundan sonra Horasan soy adını almıştır. Köy adını kardeşlerin büyüğü olan Ede Bey’den almıştır.

Köyün bir kısmı Bali Bey’in oğlu Mehmet Bey’in mülkü olup Yenişehir’de yaptığı camiye vakfetmiştir.

1880’li yıllarda 50 hane Batum göçmeni yerleşmiştir.

Önceleri Ertuğrul Sancağına bağlıyken 1926 yılında İnegöl’le birlikte Bursa’ya bağlanmıştır. İnegöl’ün Yenice nahiyesine bağlıydı.  Köyde anıtsal bir çınar ve tarihi bir hamam kalıntısı vardır. (Kaynak: Bursa Ansiklopedisi)

İzzet Bey, Millî Mücadele yıllarında Bursa Dağ yöresinde faaliyet göstermiş, Alabardalı Kabakçı Salih Efe ile birlikte hareket etmiş ve “İnegöllü İzzet Bey” olarak tanınmıştır.

Edebeyli İzzet Bey

Çetesiyle Orhaneli, Tavşanlı ve Emet yöresinde faaliyet göstermiştir.

1922 yılının Nisan ayında Emet/Sülye civarında 200 kişilik Yunan askeri birliğinin imha edildiği Cevizdere Savaşına 12 adamı ile birlikte katılmıştır.

İstiklal Harbi yıllarındaki başarıları nedeniyle Mustafa Kemal Paşa’nın Bursa’ya ilk yaptığı ziyarette Yağcı Cemal Bey’in köşkünde onu kabul ederek İzzet Bey’e kendi eliyle bir takdirname yazmıştır.

Yağcı Cemal Bey’in köşkü

İstiklal Harbinden sonra İzzet Bey köyüne çekilmiş ve köyüne önder olmayı sürdürmüştür. Soyadı kanunu çıktığında atalarının geldiği “Horasan”ı kendine soyadı olarak almıştır.

İzzet Bey (Sağda) arkadaşlarıyla

Sedat Horasan: “Atalarım üç kardeşmiş. Edebey, Hamzabey ve Alibey köylerini kurmuşlar. Asırlardır bu köylerde yaşıyoruz.  Dedemin babası derviş Bey saraydan bir kadınla evlenmiş. Köyümüzdeki çok büyük konakta yaşıyorlarmış. Yıkılmış halini hatırlıyorum. Evde sürekli yemek pişermiş. İnegöl’ü ziyaret edenler İzzet Bey’e de gelirlermiş.

Sedat Horasan

Yunan Ordusu Bursa’yı işgal edince yanına topladığı gönüllülerle Uludağ’a çıkmış. Dağ yöresi, Kütahya Emet civarı ve Bozüyük yöresinde faaliyet göstermiş. Emet yöresinde 200 civarında Yunan askerinin öldürüldüğü Cevizdere muharebesine 12 adamıyla katılmış.

Mustafa Kemal Paşa Bursa’ya yaptığı ilk ziyarette dedemi çağırtmış ve misafir kaldığı Yağcı Cemal’in köşkünde kabul etmiş ve kendi el yazısı ile yazdığı bir takdirname vermiştir.

İstiklal harbi bittikten yıllar sonra kendine maaş bağlanması teklifini reddetmiş.

İzzet Bey’in İstiklal Madalyası

Dağ yöresindeki Efe arkadaşlarının çocuklarını köydeki çiftliğine davet edip ağırlamış ve Bursa’yı kurtardıktan sonra çektirdikleri fotoğrafı vermiştir. İnegöl’ün işgalden kurtuluş törenlerinin şeref konuğuydu. Siyah bir örtüyle örtülmüş paravan içindeki kızımı dedem kurtarır ve kız elindeki beyaz güvercini uçması için bırakırdı.

Kendisine “Vatana hizmet” faslından maaş bağlanmak istenmişse de reddetmiştir. Dedem vefat edince Beylik Mezarlığı dediğimiz Osmanlı döneminden kalma mezarlığa defnedildi.” Diye anlattı.

İzzet Bey’in çeteci arkadaşlarla çektirdiği resmin orijinali

Ömer Faruk Dinçel, İzzet Bey’i anlattığı yazısında şöyle diyor:

“Kabakçı’nın oğlu olan Mehmet Doğan, ‘İzzet Bey’in kendisini ve ağabeyi Talip’i İnegöl’e davet ettiğini, kendi çiftliğine götürdüğünü, babaları Kabakçı ile birlikte yaptıkları faaliyetleri anlattığını, kendisinin Emet’e bağlı Sülye yakınlarında 200 kişilik bir Yunan bölüğünün imha edildiği Cevizdere Savaşında bizzat Mustafa Kemal Paşa tarafından görevlendirildiğini, Tavşanlı’ya asker kıyafetiyle gelip Kabakçı ile birlikte efelik yaptığını” söylemiş ve o meşhur takdirnameyi verdiğini’ ifade etmiştir.” (Ömer Faruk Dinçel, Millî Mücadele Yıllarında Çete Reisliği Yapan İnegöllü İzzet Bey, Bursa Araştırmaları, s:40 Bahar, Bursa-2013)

  • Ekrem Hayri Peker

Kaynak: Torunları Sedat Horasan, Bekir Kaçar, Ömer Faruk Dinçel ve Turhan Şahin

 

Ekrem Hayri PEKER

Kimya mühendisi, araştırmacı, yazar. Bursa Mustafakemalpaşa’da (1954) doğdu. Anadolu Üniversitesi Kimya Mühendisliği bölümü mezunu. TUBİTAK veri tabanına kayıtlı “Teknoloji tabanlı Başlangıç Firmalarına Özel İş Geliştirme” mentörü, C Grubu iş Güvenliği uzmanı olarak Nano kimyasalların tekstil materyallerine uygulamalar konusunda üniversitelerde konferanslar verdi. Çağdaş Gazeteciler Derneği Bursa Şubesi'nce 2024 yılı Araştırma Ödülü'ne layık görüldü. Ödülünü düzenlenen törenle aldı. Yayınlanmış kitaplarından bazıları: "Kuşçubaşı Hacı Sami Bey", "Özbek Mektupları", "Yeşim Taşı - Ön Türkler ve Türk Tarihinden Kesitler", "Kafkasya'dan Anadolu'ya - Zekeriya Efendi". Belgeseltarih.com kurucu ortağı ve yazarıdır. E-Posta: ekrempeker@gmail.com

FACEBOOK - YORUM YAZ

Sosyal Medyada Paylaşın:

BU MAKALELER İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR!

  • YENİ
Edebeyli İzzet Bey (Horasan) (1886-1972)

Edebeyli İzzet Bey (Horasan) (1886-1972)

Ekrem Hayri PEKER, 27 Haziran 2025
Aşk ve Sevda Türküleri Üstüne

Aşk ve Sevda Türküleri Üstüne

Dr. Halil ATILGAN, 21 Haziran 2025
Anadolu’da Reçel ve Marmeladın Tarihi

Anadolu’da Reçel ve Marmeladın Tarihi

Özdenbekir KARAKAŞ, 21 Haziran 2025
Maykop-Koban kültürü ve Paleocoğrafya

Maykop-Koban kültürü ve Paleocoğrafya

Prof. Dr. Hilmi ÖZDEN, 20 Haziran 2025
Midhat Paşa ve Tâif Mahkûmları

Midhat Paşa ve Tâif Mahkûmları

Nevin BALTA, 19 Haziran 2025
Maastricht

Maastricht

Ekrem Hayri PEKER, 8 Haziran 2025
Kızılderililer ve Türkler

Kızılderililer ve Türkler

Hasip ÖZTÜRK, 23 Mayıs 2025
Bursa’nın Kurtuluşunda Milli Çeteler

Bursa’nın Kurtuluşunda Milli Çeteler

Ekrem Hayri PEKER, 12 Mayıs 2025